5 pratik adımla iş yaşam dengesi

İş yaşam dengesi kurmak neredeyse imkansız gibi görünür. Bu dengeyi kurmak her geçen gün çok daha zorlaşır. İnsan üretken olması gereken bir varlıktır. Ancak üretkenliği tüm zamanı iş yaparak geçirmek ile karıştırmamak gerekir.

Bugünlerde iş yaşam dengesi imkansız bir başarı gibi görünebilir. Hiç bitmeyen iş gününden kaynaklanan artan stres zarar vericidir. Bu tür stres insanın sağlığına ve genel mutluluğuna zarar verebilir. İş yaşam dengesi her birey işin farklı bir şey ifade eder. Bu dengeyi kurmaya hazır mısın?

İş yaşam dengesi kurmak neredeyse imkansız gibi görünür. Bu dengeyi kurmak her geçen gün çok daha zorlaşır. İnsan üretken olması gereken bir varlıktır. Ancak üretkenliği tüm zamanı iş yaparak geçirmek ile karıştırmamak gerekir.

Bir plan çiz

Üretkenlik, zaman yönetimi, erteleme ve stres gibi konular oldukça önemlidir. Ancak iş yaşam dengesi için bunlar çözümün kendisi olamazlar. Bunları kullanarak sadece modern dünyaya çok daha iyi bir biçimde uyum sağlamış olursun.

Modern dünyanın önümüze çıkartmış olduğu basit bir yanılsama vardır. “Ne kadar fazla vakit ayırırsak o kadar fazla şeyin tamamlanacağını” düşünürüz. Fakat hiçbir tamamlanmış olmaz. Çünkü ilerledikçe yeni şeylerin ortaya çıktığını fark ederiz.

Dünya üzerindeki insanlar göz önünde bulundurulduğu zaman mutlu olan insanlar meşgul olan insanlardır. Bu insanların en önemli özelliği ise işlerini aceleye getirmemeleridir. Çünkü işler aceleye geldiği zaman tüm planları alt üst eden endişe durumu ortaya çıkar.

Endişe kontrol duygusu ile kolayca bertaraf edilebilir. İş yaşam dengesinde benzer duyguyu kullanmak mümkündür. Bunun için kendine bir plan çizmelisin. Bir başka ifadeyle senin için neyin önemli olup olmadığını belirlemelisin.

Değerlerini bil

Her insanın hayatta belirli değerleri vardır. Bu değerleri bilmek insana çok daha kolay hareket etme imkanı sunar. Bir plan çizmeye çalışırken bu değerleri aktif olarak kullanman gerekir.

Eric Barker‘ın dediği gibi “çizgilerin en iyi şekilde belirlenmesi” durumuna karşı dikkatli olmalısın. Değerlerin doğrultusunda bir iş yaşam dengesi oluşturmaya çalışmalısın. Bunu yapmak istiyorsan sunmuş olduğum aşağıdaki öneriyi dikkate alabilirsin.

Modern dünya pek izin vermese bile “Pazartesi – Cuma” aralığında çalışmayı düşünmelisin. “Cumartesi” gününü tamamen ailene ayırmalısın. “Pazar” gününü ise eğer inancın varsa ibadete ayırabilirsin. Hafta sonları asla çalışmamalısın. Ne olursa olsun herhangi bir istisnaya izin vermemelisin.

Bu bir plandır. Klasik bir plan ancak işe yarar çünkü insanların değerleriyle tamamen uyumludur. Pazartesi gününden başlayıp Cuma gününe kadar çalıştıktan sonra bir gününü senin için en değerli olanlara ayırmalısın. Son günün ise şükretmekle geçmelidir. İş yaşam dengesinin altın kuralı budur.

Orantısız sonuçlara odaklan

Şimdi kendini çalışırken hayal etmelisin. Bir şeyi fark ettin mi? Sık sık önünde olanları yaparak ilerlemeye çalışırsın. Ancak yakınlık ile önceliğin aynı şey olmadığı gerçeğini es geçersin. Bunu düzeltmek mümkün müdür? Elbette, basit bir prensiple oldukça kolaydır.

Pareto kuralı veya Pareto prensibi adını taşıyan bir durum vardır. Bu kuralın söylediği şey oldukça açıktır. “Elde ettiğimiz sonuçların %80’i yaptığımız şeylerin %20’sinden gelir.” şeklinde bir kuraldır. Bu durumda %80’lik kısma değil %20’lik kısma odaklanman gerekir.

Bu kurala uyum sağladığın zaman orantısız sonuçlar elde etmeye başlarsın. Orantısız sonuçlar seni başarıya götürür ve aynı zamanda iş yaşam dengeni oluşturur. Her zaman orantısız sonuçlar elde edebileceğin şeyleri yapmalısın.

En iyi yaptığın şeylere odaklan

Bazı insanlarla yeteneklerimiz örtüşebilir. Bu örtüşmeleri avantajlı bir biçimde kullanmamız gerekir. Örneğin, evde bulaşıkları daha iyi ve daha hızlı yıkayabilecek birisi varsa bulaşıkları yıkamak için gönüllü olmamalısın.

Bunu anlatmak biraz güç olabilir ama hayatın gerçeği budur. Sen bazı şeyleri kolay bir şekilde yapabilirsin ama ben aynı şeyleri senin kadar kolay yapamam. Aynı işte çalışıyorsan sana kolay geleni senin yapman çok daha doğrudur.

Her zaman bu tür fırsatları değerlendirmeye çalışmalısın. En iyi yaptığın şeyi yapmaya odaklanmalısın. Geriye kalan işlerde dışarıdan destek almalı, pazarlık yapmaya çalışmalı ve mümkünse onları başkalarına paslamayı düşünmelisin.

Önemli olan şeyleri yap

Paylaştığım bilgileri takip ediyorsan kontrol listesi oluşturmak onusunda önerilerime sık sık rastlamış olmalısın. Kontrol listesinde ne kadar fazla “tik işareti” varsa bir o kadar mutlu olursun. Ancak önemli olan çok şey yapmış olman değil önemli olan şeyi yapmış olmandır.

İş önceliğin için bir akış tablosuna ihtiyacın varsa aşağıda sunmuş olduğum listeyi dikkate alabilirsin. Bu liste önemli olan şeyleri yapmana yardımcı olacaktır. Kısacası, hemen tamamlanması gereken bir şeyin en önemli şey olmadığını fark ederek yaşamalısın.

  • “Bir şey önemliyse” ancak “acil değilse” onu ne zaman yapacağına karar vermelisin.
  • “Bir şey acil” ve “önemliyse” onu hemen yapmalısın.
  • “Bir şey önemli” ve “acil değilse” onu sonra yapmalısın.
  • “Bir şey acil” ama “önemli değilse” onun başkası tarafından yapılmasını sağlamalısın.

Bu maddelere uyumlu olacak şekilde yaşarsan iş yaşam dengeni kolayca oluşturabilirsin. Çünkü bunlara uyum sağlamak demek daha verimli ve daha bilinçli çalışmak anlamına gelir. Bir işin yapılması gerekiyorsa yukarıdakiler ışığında onu acillik ve önem açısından değerlendirmelisin.

Umarım bu öneriler üretken olup iş yaşam dengesi kurma konusunda sana yardımcı olmuştur. Önerilerime eklemek istediğin bir şeyler varsa hemen yorum yapabilir veya önerilerimi beğendiysen yazımı arkadaşlarınla paylaşabilirsin.

Paylaşmaya ne dersin?
Kaan Karadeniz
Kaan Karadeniz

İstanbul Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi bölümünden mezunum. Yazı yazmayı ve araştırma yapmayı seviyorum. Psikolog, terapist, astrolog veya yaşam koçu değilim. Hedefim insanların hayatlarına değer katabilecek bilgileri onlarla buluşturmaktır.

2 Comments

Yorum yapıp katkı sağla...